Ο όρος δυσλειτουργία πυελικού εδάφους είναι ένας γενικός όρος ο οποίος περικλείει διάφορους τύπους συμπτωματολογίας που συμπεριλαμβάνουν διαταραχές δυσλειτουργίας του ουροποιητικού, διαταραχές των κενώσεων, σεξουαλική δυσλειτουργία, καθώς και σύνδρομα χρόνιου πόνου.
Οι λειτουργικές διαταραχές του πυελικού εδάφους χαρακτηρίζονται από συμπτώματα αποφρακτικής αφόδευσης χωρίς ανατομικές ανωμαλίες των περιβαλλόντων μυών.
Η διεργασία της αφόδευσης είναι περίπλοκη, απαιτεί τον συντονισμό των πυελικών νεύρων, του ορθού, και των περιβαλλόντων μυών, συμπεριλαμβανομένου του ηβοορθικού και των υπόλοιπων ανελκτήρων μυών.
Κατά την διάρκεια της φυσιολογικής αφόδευσης οι μύες αυτοί χαλαρώνουν, αφήνοντας το ορθό να κενωθεί. Εντούτοις, στους ασθενείς με δυσλειτουργία πυελικού εδάφους, οι μύες αυτοί έχουν ασυντόνιστη δράση η οποία παρεμποδίζει την κένωση του εντερικού περιεχομένου.
Διάγνωση
Συμπτώματα και Σημεία
Τα συμπτώματα της δυσλειτουργίας του πυελικού εδάφους τείνουν να αναπτύσσονται αργά και πολλές φορές χωρίς να είναι αμέσως αντιληπτά. Οι ασθενείς συνήθως περιγράφουν δυσκοιλιότητα, δυσκολία στην αφόδευση, ή αίσθημα ατελούς κένωσης. Ο υπολειπόμενος όγκος μαλακών κοπράνων στο ορθό μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στο πρωκτόδερμα και να πυροδοτήσει ένα αίσθημα ακράτειας. Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην δίαιτα καθώς και στο μαιευτικό, ουρολογικό, και χειρουργικό ιστορικό. Ενώ τα συμπτώματα αυτά δεν θέτουν σε κίνδυνό την ζωή του ασθενούς, παρεμβαίνουν στην συνολική ποιότητα ζωής του.
Μια εστιασμένη κλινική εξέταση θα πρέπει να ξεκινά με επιθεώρηση του πρωκτού και του περινέου. Η προφανής κάθοδος του περινέου κατά την διάρκεια του τανισμού (του σφιξίματος) είναι ένα ενδεικτικό της χαλαρότητας του πυελικού εδάφους, η οποία είναι συνήθης με την πάροδο της ηλικίας αλλά και τον αριθμό τοκετών. Η δακτυλική εξέταση του ορθού είναι σημαντική και θα πρέπει να διενεργείται οπωσδήποτε έτσι ώστε να αποκλειστεί η παρουσία μάζας στο ορθό, να αξιολογηθεί ο πόνος κατά την ψηλάφηση του ηβοορθικού μυός, να αξιολογηθεί ο τόνος του σφικτήρα και η σύσπαση και χαλάρωση των ανελκτήρων μυών. Ειδικά, θα πρέπει να αξιολογείται η παράδοξη σύσπαση του ηβοορθικού μυός όταν ο ασθενής προσπαθεί εικονικά να αφοδεύσει.
Εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις
Θα πρέπει να διενεργείται κολονοσκόπηση και διάβαση παχέος εντέρου έτσι ώστε να αποκλειστεί η παρουσία υποκείμενης κακοήθειας ή η δυσκοιλιότητα λόγο αργής διάβασης εντέρου. Συμπληρωματικές εξετάσεις μπορεί να είναι η μανομετρία ορθού με διαστολή μπαλονιού και το αφοδευσιογράφημα. Η μανομετρία ορθού θα αξιολογήσει την πίεση ηρεμίας αλλά και την μέγιστη πίεση συμπίεσης καθώς και την παρουσία του ορθοπρωκτικού ανασταλτικού αντανακλαστικού.
Το αφοδευσιογράφημα προσφέρει μια πιο δυναμική όψη του ορθού, των μυών του πυελικού εδάφους και των σφικτήρων του πρωκτού.
Θεραπεία
Συντηρητική θεραπεία
Οι ασθενείς με δυσλειτουργία πυελικού εδάφους που οφείλεται σε αχαλασία του ηβοορθικού μυός θα πρέπει να παραπέμπονται για ασκήσεις πυελικού εδάφους, που είναι επίσης γνωστές ως βιοανάδραση, και είναι πλέον βασικό μέρος της θεραπείας. Κατά την διάρκεια των συνεδριών αυτών με τον φυσικοθεραπευτή, οι ασθενείς μαθαίνουν πως να χαλαρώνουν τους μύες του πυελικού εδάφους με την βοήθεια οπτικών ερεθισμάτων.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Οι ασθενείς με αποφρακτική αφόδευσης λόγο ανατομικών αιτιών είναι υποψήφιοι για χειρουργική αντιμετώπιση στην περίπτωση που η αρχική συντηρητική θεραπεία με αύξηση των προσλαμβανόμενων φυτικών ινών και με χορήγηση υπακτικών δεν έχει αποδώσει.
Η αποκατάσταση ορθοκηλών ενδείκνυται για μεγάλες ορθοκήλες που δεν αδειάζουν κατά την διάρκεια του αφοδευσιογραφήματος. Μια νέα τεχνική είναι η STARR (stapled Trans-Anal Reactal Resection), στην οποία χρησιμοποιούνται δύο κυκλικά συρραπτικά έτσι ώστε να γίνει μια περιφερική διαπρωκτική εκτομή του κατώτερου ορθού ολικού πάχους.
Μαριόλης Σαψάκος Θεόδωρος, Γενικός Χειρουργός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου