Είναι τα όργανα, εντός των οποίων φυσιολογικά επέρχεται η γονιμοποίηση.
Έχουν σχήμα επιμήκους σωληνίσκου και συνδέουν την κοιλότητα της μήτρας με την κοιλότητα της κοιλιάς.
Οι σάλπιγγες είναι δύο και εκφύονται από τα πλάγια του σώματος της μήτρας. Έχουν μήκος περίπου 10-13 cm και εξωτερική διάμετρο 0,05-1,0 cm.
Διακρίνονται τέσσερα τμήματα της σάλπιγγας: το ενδομήτριο (διάμεσο) τμήμα της σάλπιγγας, ο ισθμός, η λήκυθος και ο κώδωνας, που το άκρο του καταλήγει στους κροσσούς.
Το διάμεσο τμήμα της σάλπιγγας πορεύεται εντός του τοιχώματος της μήτρας και εκβάλλει στο κέρας δια του μητριαίου στομίου της σάλπιγγας. Ο ισθμός είναι το εστενωμένο μικρό τμήμα της σάλπιγγας πλησίον της μήτρας με εσωτερική διάμετρο 1 έως 3 mm. Η λήκυθος είναι το μακρύτερο και ευρύτερο τμήμα και διευρύνεται στο ακραίο τμήμα της, καταλήγοντας στον κώδωνα και στους κροσσούς.
Η σάλπιγγα, με τη βοήθεια των κροσσών, παραλαμβάνει το ωάριο μετά την ωοθυλακιορρηξία. Στον αυλό της σάλπιγγας το ωάριο γονιμοποιείται από ένα μόνο σπερματοζωάριο, από τα πολλά που έχουν φθάσει εν τω μεταξύ μέσω του τραχήλου και της μήτρας.
Το εσωτερικό της σάλπιγγας καλύπτεται από επιθήλιο που αποτελείται από κροσσωτά και εκκριτικά κύτταρα, όπως επίσης και από στυλοειδή και εφεδρικά κύτταρα. Τα κροσσωτά κύτταρα χρησιμεύουν για τη μεταφορά των γαμετών, ενώ τα εκκριτικά για την ανάπτυξη του γονιμοποιημένου ωαρίου.
Έτσι η μεγαλύτερη αναλογία των κροσσωτών κυττάρων βρίσκεται στη λήκυθο (περίπου 65-75%), είναι μικρότερη στον ισθμό (15-20%), ενώ στο ενδομήτριο τμήμα της σάλπιγγας τα κροσσωτά κύτταρα απουσιάζουν εντελώς.
Η σάλπιγγα εξωτερικά καλύπτεται από ορογόνο χιτώνα, ενώ ανάμεσα σε ορογόνο και βλεννογόνο υπάρχει μυϊκό τοίχωμα. Το μυϊκό τοίχωμα είναι παχύτερο στην περιοχή του ισθμού και λεπτότερο στη λήκυθο και στον κώδωνα. Ο περισταλτισμός του μυϊκού τοιχώματος και η κίνηση του κροσσωτού επιθηλίου υποβοηθούν την προώθηση του ωαρίου και των σπερματοζωαρίων. Θεωρείται ότι η γονιμοποίηση επέρχεται στη λήκυθο της σάλπιγγας.
Η σάλπιγγα φαίνεται να διαθέτει τη μοναδική ικανότητα μεταφοράς του ωαρίου σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν του σπερματοζωαρίου. Μετά τη γονιμοποίηση, η κίνηση των κροσσωτών κυττάρων και ο περισταλτισμός του μυϊκού τοιχώματος προωθούν τον ζυγώτη προς την κοιλότητα της μήτρας. Τα εκκριτικά (μη κροσσωτά κύτταρα) παράγουν υγρό, το οποίο περιέχει πρωτεΐνες, λιποπρωτεΐνες, Ca, Mg, όξινη και αλκαλική φωσφατάση, κ.ά. θρεπτικά συστατικά που χρησιμεύουν για τη διατροφή του γονιμοποιημένου ωαρίου τις 4-5 πρώτες ημέρες της ζωής του, καθώς αυτό προωθείται προς την κοιλότητα της μήτρας όπου θα εμφυτευθεί και θα αναπτυχθεί.
Παθήσεις των σαλπίγγων
Οι σάλπιγγες είναι το όργανο που συνδέει τις ωοθήκες με την μητρική κοιλότητα και η λειτουργία τους είναι κατά την διάρκεια της ωορρηξίας να δεσμεύουν το ωάριο που απελευθερώνεται από την ωοθήκη και με περισταλτικές κινήσεις να το προωθούν προς τον αυλό τους. Σε περίπτωση γονιμοποίησης του ωαρίου από το σπερματοζωάριο μέσα στον αυλό της σάλπιγγας, οι έντονες αυτές περισταλτικές κινήσεις ωθούν το γονιμοποιημένο ωάριο προς την ενδομητρική κοιλότητα όπου και εμφυτεύεται και ακολούθως αναπτύσσεται σε εμβρυο.
Είναι ένα ουσιώδες όργανο που παίζει πρωταρχικό ρόλο στην γονιμότητα της γυναίκας γιατί έιναι υπέυθυνο για τη «συνάντηση» ωαρίου - σπερματοζωαρίου με αποτέλεσμα τη σύλληψη.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΑΛΠΙΓΓΩΝ
ΣΑΛΠΙΓΓΙΤΙΔΑ
Είναι φλεγμονές των σαλπίγγων που προκαλούνται από σεξουαλικώς μεταδιδόμενους μικροοργανισμούς, κυρίως γονόκοκκο και χλαμύδια.
ΣΥΜΦΥΣΕΙΣ ΣΑΛΠΙΓΓΩΝ
Προκαλούνται μετά από χειρουργικές επεμβάσεις είτε στις σάλπιγγες ή στην περιοχή γύρω από αυτές (πχ μετά από σκωλικοειδεκτομή), καθώς και ως αποτέλεσμα φλεγμονών της πυέλου. Οι συμφύσεις αυτές μπορεί να διαταράξουν την λειτουργικότητα των σαλπίγγων, λόγω του ουλώδους ιστού που αναπτύσσεται, με αποτέλεσμα την μερική ή ολική απόφραξη αυτών επηρεάζοντας έτσι την γονιμότητα της γυναίκας.
ΥΔΡΟΣΑΛΠΙΓΓΕΣ
Συνήθως δημιουργούνται μετά από εγκλωβισμό του υγρού που φυσιολογικά παράγεται εντός της σάλπιγγας λόγω απόφραξης στο περιφερικού άκρου αυτής. Η σάλπιγγα διογκώνεται άλλοτε σε άλλο βαθμό και προκαλεί υπογονιμότητα αφού το ωάριο δεν μπορεί να συλληφθεί και να μεταφερθεί εντός της κοιλότητας της μήτρας. Επίσης, σε περιπτώσεις εξωσωματικής γονιμοποιήσης, η ύπαρξη υδροσάλπιγγας κατά την διάρκεια της εμβρυομεταφοράς προκαλεί αποβολή των εμβρύων λόγω της παλινδρόμησης υγρών εντός της μητρικής κοιλότητας. Για το λόγο αυτό ο αποκλεισμός ύπαρξης υδροσάλπιγγας με την εκτέλεση υστεροσαλπιγγογραφίας πριν από την εξωσωματική γονιμοποίηση είναι απαραίτητη προυπόθεση για την επιτυχή έκβαση αυτής. Σε περίπτωση επιβεβαίωσης ύπαρξης υδροσάλπιγγας κρίνεται απαραίτητη η λαπαροσκοπική αφαίρεση αυτής.
ΕΞΩΜΗΤΡΙΑ ΚΥΗΣΗ
Είναι η ανάπτυξη της εγκυμοσύνης εντός του αυλού της σάλπιγγας και όχι εντός της ενδομητρικής κοιλότητας, όπου φυσιολογικά αναπτύσσεται μια κύηση. Αιτίες για τη σαλπιγγική (εξωμήτρια) κύηση αποτελούν μια από τις προαναφερόμενες παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν απόφραξη των σαλπίγγων.
Η αντιμετώπιση γίνεται είτε μέσω λαπαροσκοπικής χειρουργικής εξαίρεσης του εμβρυικού σάκκου και αποκατάσταση της σάλπιγγας (σαλπιγγοστομία) ή αφαίρεση όλης της σάλπιγγας (σαλπιγγεκτομή) είτε με την χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής (μεθοτρεξάτης) σε μια μόνο δόση ενδομυικά.
ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΣΑΛΠΙΓΓΩΝ
Είναι σπάνια μορφή καρκίνου γιατί αφορά το 1% περίπου των κακοήθων καταστάσεων του γυναικείου γεννητικού συστήματος. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ένα ποσοστό καρκίνου των ωοθηκών ξεκινάει από τις σάλπιγγες. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι πρωταρχικής σημασίας, καθώς ο καρκίνος των σαλπίγγων δυστυχώς δίνει συμπτώματα καθυστερημένα, όταν η νόσος βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου